Woźnica kierujący bryczką ma do dyspozycji lejce, którymi może narzucać kierunek jazdy. Jeśli koń się nie sprawdza to właścieciel może się go pozbyć.
    Podobnie jest z referendami. W referendum tematycznym obywatele mogą wskazać przedstawicielom jaki przepis należy wprowadzić. Gdzieniegdzie stosowane referendum odwoławcze pozwala natomiast odwołać przedstawiciela.
     Warto jednak zadać sobie pytanie - która z tych metod jest bardziej efektywna. Jeżeli chcemy dojechać do domu to czy lepiej będzie zmieniać konie tak długo aż któryś z nich domyśli się gdzie chcemy jechać? Czy może lepiej wskazać lejcami (czyli przez referendum) czego konkretnie chcemy.
   
   Mamy wybór pomiędzy tępym narzędziem które niczego nie zmienia oraz inteligentnym wyborem, który gwarantuje, że wszystkie decyzje będą korzystne dla nas. Odwołanie to to samo co wybory - można liczyć tylko na obietnice polityków. Referendum tematyczne to podstawowe narzędzie społeczeństwa obywatelskiego.

   Poleganie na przedstawicielu jest bardzo krótkowzroczne. Dobry przedstawiciel zdaża się raz na tysiąc razy. Nasz wysiłek powinniśmy skierować na ustalanie przepisów, które będą nam sprzyjały niezależnie od tego kto zasiada w ratuszu.
Tym się różni republika bananowa od państwa prawa. To nie łaskawy władca lecz przepisy i obywatele są gwarantem dobrobytu.

#druknr1699